Św. Grzegorz urodził się około 540 r. w Rzymie w rodzinie patrycjuszy. Piastował różne urzędy, aż doszedł do stanowiska prefekta Rzymu. Po czterech latach rządów porzucił karierę i wstąpił do benedyktynów. Własny dom zamienił na klasztor, w którym zamieszkało kilkunastu mnichów, współtowarzyszy. Dzięki ogromnemu majątkowi, jaki posiadał, założył jeszcze sześć innych opactw. Po śmierci papieża Pelagiusza II Grzegorza wybrano na jego następcę (590 r.). Rozpoczynając pontyfikat Grzegorz I nadał sobie pokorny tytuł: servus servorum Dei – „sługa sług Bożych”, który stał się jednocześnie jego programem.
Rządy sprawował mężnie i wytrwale, wykorzystując doświadczenie nabyte w administracji cywilnej. Strzegł niezawisłości Kościoła od władzy świeckiej. Od Longobardów siejących zniszczenie w Italii uzyskał zawieszenie broni. Nawiązał łączność dyplomatyczną z władcami Galii (obecnej Francji), gdzie wykupywał jeńców anglosaskich. Do Anglii wysłał św. Augustyna, benedyktyna, wraz z 40 towarzyszami, dzięki misjonarzom król Kętu, Elbert I przyjął chrzest. Pontyfikat Grzegorza, trwał 15 lat, zmarł 12 marca 604 r.
Pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką: liczne listy, Księgę reguły pasterskiej, Moralia in Job, Homilie oraz Dialogi. Upowszechnił Regułę św. Benedykta, która dotąd nie była szerzej znana w kręgach kościelnych. Od jego imienia wywodzi się nazwa chorału gregoriańskiego, tradycyjnego, starożytnego, łacińskiego śpiewu Kościoła rzymsko-katolickiego. Papież Grzegorz I śpiew ten uporządkował i skodyfikował, nie nadał mu jednak ostatecznego kształtu.
Od pontyfikatu Grzegorza pochodzi zwyczaj odprawiania 30 Mszy św. za zmarłych, zwanych „gregoriańskimi”. Średniowiecze przyznało Grzegorzowi przydomek Wielki. Historia nazwała go „apostołem ludów barbarzyńskich”. Należy do czterech wielkich doktorów Kościoła Zachodniego. Jego wspomnienie obchodzi się 3 września, w rocznicę konsekracji biskupiej.
